TURKSKILLS, DostiSkills-2025, колледж студенттеріне арналған IT-хаб: Маңғыстау облысындағы Жұмысшы мамандықтары жылы

«Жауапты азамат – Адал еңбек – Лайықты жетістік» қағидаты негізінде жұмысшы мамандықтарының беделін арттыру және танымал ету, еңбексүйгіштік пен кәсіпқойлық идеясын ілгерілету мақсатында өңірде Жұмысшы мамандықтары жылын өткізу жөніндегі іс-шаралар жоспары іске асырылуда. Облыстың барлық колледждерінде іс-шаралар жоспары әзірленді. Маңғыстау облысының Білім басқармасында «Современное образование» журналына хабарлағандай, еңбекті насихаттауға және тәуелділік көріністеріне қарсы тұруға бағытталған тақырыптық медиа-жоспар жүзеге асырылуда.

Жыл аясында оқушылардың, колледждер мен ЖОО студенттерінің қатысуымен «ZhasMaman» фестивалі, жұмысшы мамандардың облыстық форумы, «Еңбек жолы» байқауы, ашық есік күндері сияқты іс-шараларды ұйымдастыру жоспарлануда.

2025-2026 оқу жылында жаңа оқу-зертханалық корпусын ашу, жаңа идеялар хакатонын өткізу, халықаралық салалық аккредиттеуден өту, «DostiSkills-2025» халықаралық салалық чемпионатын өткізу, ІТ-хаб ашу, жұмыс берушілердің қаражаты есебінен құзыреттілік орталықтарын ашу, жұмыс берушілердің нақты тапсырыстары бойынша нысаналы білім беру тапсырысын ұлғайту, 2 жаңа мамандық ашу (Н. Бекбосынов атындағы Маңғыстау энергетикалық колледжі» – «Тазарту құрылыстарын, сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін пайдалану», О. Тұрмағамбетұлы атындағы Маңғыстау индустриялық-техникалық колледжі – «Гидрогеология және инженерлік геология»).

Биыл Қарақия кәсіптік колледжінде «Аң терісі мен тон бұйымдарын өндіру технологиясы» Құзыреттілік орталығын ашу жоспарлануда. Х. Өзбекғалиев атындағы Маңғыстау жоғары политехникалық колледжінде «NCCER» халықаралық талаптарына сәйкес «Дәнекерлеу ісі» Құзыреттілік орталығы ашылады. NCOC компаниясының демеушілігі есебінен Түпқараған гуманитарлық-кәсіптік колледжінде «Тігін өндірісі» мамандығы бойынша тігін шеберханасын ашу жоспарлануда.

Х. Өзбекғалиев атындағы Маңғыстау жоғары политехникалық колледжі жанынан IT-хабтың ашылуына байланысты ІТ-білім берудің жаңа стандарттары зерделенетін болады. Мұнда колледждер арасында тәжірибе тарату, білім мен технологияны беру ынталандырылады.

«Электроника», «Автономды мобильді робототехника», «Прототиптеу» құзыреттері бойынша «DostiSkills-2025» халықаралық салалық чемпионатын өткізу жоспарланған. Чемпионатқа 7-ден астам ел қатысады деп күтілуде.

Түркітілдес елдердің TURKSKILLS халықаралық чемпионаты республикалық маңызы бар маңызды іс-шаралардың бірі. Маңғыстау облысында 10 құзырет бойынша чемпионат өткізу жоспарлануда. TURKSKILLS – бұл түркітілдес елдердегі жастардың кәсіби даярлық деңгейін арттыруға және тәжірибе алмасу алаңын дамытуға бағытталған студенттер арасындағы халықаралық чемпионат.

Осы чемпионат аясында Маңғыстау облысының білім басқармасы мен Маңғыстау туризм колледжі ұйымдастыратын «Caspian» халықаралық жұмысшы мамандықтары форумын өткізу жоспарлануда.

Өңірде 2022 жылы еңбек нарығының талаптарына сәйкес келетін жаңа кәсіптерді ашу және жұмыспен қамтудың тұрақтылығын қамтамасыз ету мақсатында «Жаңа мамандықтар атласы» жобасы іске асырылды (оған 51 млн теңге бөлінді), оның шеңберінде білім беру, туризм және мұнай-газ саласында сұранысқа ие мамандықтар айқындалды. Есенов атындағы университеттің грантына негізделген нысаналы қаржыландыру шеңберінде Маңғыстау облысы үшін 2024-2025 жылдарға арналған Жаңа мамандықтар мен құзыреттер атласын әзірлеу жұмыстары жалғасуда. Биыл құрылыс, энергетика және логистикаға басымдық беріледі. Қазіргі уақытта осы Атласқа сәйкес келетін техникалық және кәсіптік білім беретін оқу орындарының білім беру бағдарламаларында микробіліктілікті жаңарту бойынша жұмыстар жүргізілуде.

Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының жұмысын рейтингтік бағалау үшін елде ТжКБ жүйесін трансформациялау жүргізілуде. Бағалау жүйесі халықаралық тәжірибеде және ЭЫДҰ елдерінде қолданылатын рейтингтік бағалауларға негізделген. Басты критерийлер – оқытудың халықаралық салалық стандарттарын енгізу және олар бойынша сертификатталған студенттердің үлесі. Облыс бойынша Н. Бекбосынов атындағы Маңғыстау энергетикалық колледжі үш мамандық бойынша халықаралық салалық аккредиттеуден, сондай-ақ Х. Өзбекғалиев атындағы Маңғыстау жоғары политехникалық колледжі «Дәнекерлеу ісі» мамандығы бойынша халықаралық салалық аккредитациядан өтеді. Осы бағалау жүйесін қолдану колледждерді 4 лигаға бөлуге мүмкіндік береді.

1 және 2 лигаларда жататын колледждер алғашқы 100 технологиялық көшбасшыны құрады. Олар басқа колледждер үшін ресурстық орталықтарға айналады. Облыста колледж директорларына арналған KPI әзірленді.

2024-2025 оқу жылында облыстағы 25 техникалық және кәсіптік білім беретін колледжде 22012 студент білім алуда, оның 14-і мемлекеттік (11024 студент), 11-і жекеменшік. Колледждерде білікті кадрларды даярлау 89 мамандық және 129 біліктілік бойынша жүзеге асырылады.

Жыл сайын облыс колледждеріне 9-11 сынып мектептерінің 5 мыңнан астам түлегі және NEET санатындағы жастар түседі. 2024 жылы колледжді бітіруші түлектер саны 5825 болды, оның 4319-ы мемлекеттік тапсырыс бойынша бітірді. Өзін-өзі жұмыспен қамтығандарды қосқанда колледж түлектерінің жұмысқа орналасуы 86%-ды құрады.

Облыс колледждерінің түлектерін жұмысқа орналастыру және мансаптық өсу үшін мүмкіндіктерді кеңейту мақсатында бірқатар іс-шаралар өткізіледі: жыл сайын «Жұмыс берушілер күнін» өткізу; Жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламаларды үйлестіру басқармасымен бірлесіп «Бос орындар жәрмеңкесін» өткізу; Индустриялық кеңестің отырысы шеңберінде «Колледж түлектерін жұмысқа орналастыру бойынша жетекші кәсіпорындар мен ұйымдардың жұмыс тәжірибесі» тақырыбында дөңгелек үстелдер ұйымдастырылады; дуальді оқыту шеңберінде оқитын студенттер контингенті ұлғаюда; кәсіпорындардың өтінімдері бойынша нысаналы мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша студенттерді даярлау жүзеге асырылады.

Мемлекеттік білім беру тапсырысы «Атамекен» өңірлік кәсіпкерлер палатасы, қалалар мен аудандар әкімдіктері, салалық басқармалар мен мүдделі ұйымдар ұсынған еңбек нарығының қажеттілігін ескере отырып қалыптастырылады.

Қазіргі уақытта колледждер академиялық дербестікке ие бола отырып, жұмыс берушілермен бірлесіп кәсіптік стандарттар негізінде білім беру бағдарламаларының мазмұнын әзірлейді, сондай-ақ оқу мерзімдерін дербес айқындайды. Мамандарды даярлау еңбек нарығының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады. Колледждерде жұмыс берушілердің қатысуымен индустриялық кеңестер құрылды, олардың негізінде білім беру бағдарламалары әзірленеді және бекітіледі. Колледждер білім беру бағдарламаларын экономиканың қажеттіліктеріне сәйкес өңірдегі кәсіпорындармен және мекемелермен бірлесіп жүзеге асырады.

Нысаналы мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша кәсіпорындардың өтінімдері негізінде 1000 студент оқиды. Ағымдағы оқу жылында оқуға 580 студент қабылданып, 63 жұмыс берушімен шарт жасалды.

2024 жылы екі колледжде (Маңғыстау туризм колледжі және Есенов колледжі) студенттік стартаптар құру бойынша жұмыс басталды. Қазіргі уақытта өз өнімдерін шығару және бизнес-жобаларды қорғау бойынша жұмыстар жүргізілуде.

Колледж студенттерінің шәкіртақысы 50%-ға артып, жұмысшы мамандықтары бойынша 43 574 теңгені және орта буын мамандары үшін 41 896 теңгені құрады.

2024-2025 оқу жылында техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарына тиесілі 1409 орындық 7 жатақхана жұмыс істейді (Х. Өзбекғалиев атындағы Маңғыстау политехникалық колледжінің 180 орындық жатақханасы, «Гусейнов» ЖК 180 орындық жатақханасы, Маңғыстау туризм колледжінің 160 орындық жатақханасы, Қарақия кәсіптік колледжінің 224 орындық жатақханасы, Маңғыстау медициналық колледжінің 45 орындық жатақханасы, Есенов колледжінің 120 орындық жатақханасы, Ақтау технологиялық сервис колледжінің 500 орындық жатақханасы). Ақтау технологиялық сервис колледжінің студенттеріне арналған жатақхана Ақтау қаласының 17-ші ықшам ауданында NCOC компаниясының қаражаты есебінен ашылды. 2024 жылы Бейнеу ауданында 600 орындық колледж және 200 орындық жатақхана салу үшін жобалау-сметалық құжаттама әзірленді.

Жатақханаларда бірінші кезекте халықтың әлеуметтік осал топтарының студенттері орналасқан. Жатақханалардағы қалған бос орындар басқа қалалардан келген білім алушылар арасында бөлінеді.

Облыс колледждері жыл сайын облыстың жалпы білім беретін мектептерінің түлектерімен кәсіптік бағдар беру жұмыстарын жүргізеді, 9-11 сынып түлектерінің ата-аналарымен көшпелі кездесулер ұйымдастырады. Талапкерлерге арналған толық ақпарат колледждер мен облыстың білім басқармасының сайттарында орналастырылған.