Баланы мектепке дайындау – барлық ата-аналар үшін жауапты кезең. Бұл кезең балабақшаға барған бала өзінің алғашқы үлкен қоғамына еніп, оныңмектепке қадам басуға жетелейтін мүлде бөтен ересек адамдарға – тәрбиешілерге, мұғалімдерге үйренуге тиіс болатын алғашқы жылдардан басталады. Баланың балабақшада алатын білім деңгейі ғана емес, ең алдымен оның психологиялық, эмоционалды, әлеуметтік қалыптасуы да бұл ересектердің қандай болатынына, сондай-ақ ата-аналардың балабақшада біртұтас тәрбие беру үшін қаншалықты ынтымақтасуға дайын екендігіне байланысты.
Мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелеу мен оқытудың сапасын, олардың балабақшада болуының қауіпсіздігі мен жайлылығын қамтамасыз етудің артында қандай жұмыс тұрғаны туралы ҚР Оқу-ағарту бірінші вице-министрі Наталья ЖҰМАДІЛДАЕВА баяндайды.
– Наталья Васильевна, Педагогтардың тамыз конференциясында ҚР Оқу-ағарту министрі Ғани Бейсембаев балабақша тәрбиешісінің басты міндеті – баланың мектепте оқуға физикалық, психологиялық, эмоционалдық, әлеуметтік дайындығын қалыптастыру және тең бастапқы мүмкіндіктер беру екенін атап өтті. Қазір бұл мәселеде біз қаншалықты табысқа жетіп жатырмыз?
– Қазақстан Республикасының мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беруді дамытудың 2023-2029 жылдарға арналған тұжырымдамасына сәйкес, Қазақстанның білім беру саласындағы мемлекеттік саясаты әрбір баланың өміріндегі сәтті бастама ретінде мектепке дейінгі сапалы тәрбие мен оқытуға тең қолжетімділікті қамтамасыз етуге бағытталған.
Тұжырымдаманың мақсаттарының бірі
– 2 жастан 6 жасқа дейінгі балаларды 2028 жылға қарай 100%-ды құрауға тиіс мектепке дейінгі сапалы тәрбиемен және оқытумен қамту.
Бүгінгі таңда ол 89,2%-ды құрайды.
Қазақстан Республикасының Білім министрлігі балаларды мектепке дейінгі оқытумен қамтуды ұлғайту жөнінде пәрменді шаралар қабылдауда. Ол үшін өңірлердің жергілікті атқарушы органдары 2023-2027 жылдарға арналған мектепке дейінгі ұйымдарды және жаңа орындарды іске қосу мен ашудың Қадамдық жоспарын бекітті. Мәселен, 2027 жылға дейін республикада 303 379 орынға арналған 2483 мектепке дейінгі ұйым ашу жоспарланған. Жоспарды орындау үшін өңірлерге үш жылға жалпы сипаттағы трансферттер жіберілді. Жоспарлау кезінде ұлттық білім беру базасының деректеріне сәйкес мектепке дейінгі ұйымдарға кезектілік, туу коэффициенті және көші-қон процестері ескерілді.
Ағымдағы жылдың басынан бастап 37 499 орындық 373 мектепке дейінгі ұйым ашылды.
Мектепке дейінгі ұйымдар желісін ұлғайту мемлекеттік білім беру тапсырысын, мемлекеттік-жекешелік әріптестікті орналастыру, жаңа мектепке дейінгі ұйымдарды ашу, оның ішінде «қадамдық қолжетімділік» қағидаты бойынша тұрғын үй кешендерінің бірінші қабаттарында ашу және жұмыс істеп тұрған мектепке дейінгі ұйымдарда жаңа орындарды енгізу есебінен жүзеге асырылады.
Сондай-ақ, білім беруді дамыту тұжырымдамасын іске асыру жоспарына мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту сапасын, балалардың қауіпсіздігін арттыру, білім беру мазмұнын жаңарту бойынша шаралар енгізілді.
– Мектепке дейінгі мекемелердің педагогтары мен тәрбиешілерінің біліктілік деңгейін арттыру үшін не істелуде? Өйткені, бала балабақшада болған кезде тәрбиешілер уақытша олардың ата-аналарын алмастырады ғой.
– Шынында да, мектепке дейінгі білім беру сапасы мұғалімдердің кәсіби дайындығы мен құзыреттілік деңгейіне тікелей байланысты. Осыған байланысты министрлік мектепке дейінгі ұйымдар педагогтерінің кәсіби әлеуетін арттыру бойынша шаралар кешенін іске асыруда.
Педагогтердің біліктілігін арттыру тәсілі қайта қаралды – егер олар бұрын кемінде бес жылда бір рет курстардан өткен болса, 2023 жылғы қаңтардан бастап – кемінде үш жылда бір рет біліктілікті арттыру курсынан өтетін болады.
Педагог қызметін курстан кейінгі қолдаудың жаңа формалары енгізілді. Алдыңғы жылдармен салыстырғанда біліктілікті арттыру курстарынан өтуге жататын мектепке дейінгі ұйымдар педагогтарының үлесі екі есеге жуық ұлғайды.
Ағымдағы жылдың соңына дейін 20 390 педагогтың біліктілігін арттыру курстарынан өту жоспарланған, бүгінгі таңда мұндай курстан 15 мыңнан астам педагог өтті.
Соңғы үш жылда біліктілік санаты жоқ педагогтардың саны 6,1%-ға төмендеді. Кәсіби құзыреттерді объективті бағалауды қамтамасыз ету үшін министрлік педагогтерді аттестаттаудан өткізу қағидаларын жетілдіріп жатыр.
Бұдан басқа, өңірлерде әдістемелік кабинеттер (орталықтар) жанынан функциясына мектепке дейінгі ұйымдардың педагогтеріне әдістемелік көмек көрсету және мектепке дейінгі білім беру саласындағы нормативтік құқықтық актілердің нормалары мен талаптары бойынша консультациялық-түсіндіру жұмыстарын жүргізу кіретін мобильді топтар құрылды.
Республикада озық педагогикалық тәжірибені трансляциялау және тарату үшін озық мектепке дейінгі ұйымдарда құзыреттілік орталықтары жұмыс істейді.
– 2022 жылдың соңында елде 11 104 мектепке дейінгі ұйым жұмыс істеді, қазіргі уақытта бұл ұйымның саны 11 317-ге жетті. Кезек күту жағдайы жақсарып келеді ме?
– Иә, бүгінде республикада 11,3 мыңнан астам мектепке дейінгі ұйым жұмыс істейді. Оның 5,4 мыңы мемлекеттік, 5,6 мыңы жекеменшік. Оларға 1 жастан 6 жасқа дейінгі 1 миллионға жуық бала келеді.
Соңғы бес жылда кезектің екі есе төмендегенін айта кету керек. Қазір орта есеппен 2 жастан 6 жасқа дейін 132 мыңнан астам бала, 3 жастан 6 жасқа дейін 21 мың бала кезекте тұр. Жоғары кезектілік ірі мегаполистерде (Астана, Алматы) және облыс орталықтарында қалыптасуда.
Мектеп жасына дейінгі балаларды есепке алудың ашықтығын қамтамасыз ету және мектепке дейінгі ұйымдарда орындарды бөлу мақсатында
министрлік Ұлттық білім беру деректер базасы платформасында ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің ақпараттық жүйелерін интеграциялау арқылы мектепке дейінгі ұйымдарға жолдамаларды есепке алудың, кезектіліктің және берудің бірыңғай базасын құру бойынша жұмыс жүргізуде.
Бұл шара балаларды дұрыс есепке алуды, оның ішінде
мектепке дейінгі ұйымдарға баратын балаларды кезектен шығаруды, бірнеше өңірде, сыбайлас жемқорлық құрамдастарында кезектіліктің қайталанбауын көздейді.
– Мектептерде нөлдік сыныптардың жұмыс істеу мәселесі қаншалықты басым? Көптеген мектептердің толып жатқанын ескерсек, оларды орналастыру оңай емес шығар? Қанша мектепте нөлдік сыныптар бар?
– Бала мектепке дейінгі дайындықтан отбасында, мектепке дейінгі ұйымдарда, жалпы білім беретін мектептердің, лицейлер мен гимназиялардың мектепалды сыныптарында өте алады.
Қазір республикада 5 743 мектептің жанынан мектепалды сыныптар жұмыс істейді, 174 мың бала оқиды. Сондай-ақ, «Жайлы мектеп» жобасы бойынша 400 мектептің құрылысы басталды.
«Жайлы мектеп» жобасында біз мектепалды даярлық, ойын кеңістігі үшін рекреация кабинеттерін және оларға арналған жабдықтарды қарастырдық.
Мектептер санының артуымен жабық нөлдік сыныптар да біртіндеп қалпына келеді.
– Балабақшада бала неше жасқа дейін білім алып, тәрбиелене алады?
– ҚР «Білім туралы» Заңының 30-бабына сәйкес, мектепке дейінгі жастағы балаларды тәрбиелеу және оқыту отбасында туғаннан бастап 1 сыныпқа қабылдағанға дейін, сондай-ақ мектепке дейінгі ұйымдарда – 1 жастан бастап 1 сыныпқа қабылдағанға дейін, мектептердің, лицейлердің, гимназиялардың мектепалды сыныптарында – 5 жастан бастап 1 сыныпқа қабылдағанға дейін жүзеге асырылуы мүмкін. Заңның 49-бабында ата-аналардың баланы мектепалды даярлауды қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерінің нормасы айқындалған.
Мемлекеттік тапсырысты орналастыру кезінде баланың 1 жастан 1 сыныпқа қабылданғанға дейінгі жасы ескеріледі, өйткені мектепке дейінгі ұйымдар Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын, мемлекет қаржыландыратын білім беру, оқыту, дамудың бұзылуын түзету және әлеуметтік бейімделу қызметтерінің көлемін орындауды қамтамасыз етеді.
Мектепке дейінгі ұйымдардан психологиялық-медициналық-педагогикалық комиссияның қорытындысы берілген ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардан басқа мектепалды даярлық бағдарламасын меңгерген балаларды шығару жыл сайын 1 тамызға дейін жүзеге асырылады.
Оқу жылы ішінде алты жасқа толатын балалар мектепке дейінгі ұйымдардан шығарылмайды. Олар оқу жылы аяқталғаннан кейін – жыл сайын 1 маусымнан 1 тамызға дейін шығарылады.
Сондай-ақ, заңнамада бірінші сыныпқа балалар дайындық деңгейіне қарамастан қабылданатыны белгіленді. Білім беру ұйымдарына қабылдау ережелері әзірленді және олар орындалуға жатады. Ата-аналар қауымдастығын бірінші сыныпқа қабылдау туралы хабардар ету БАҚ және әлеуметтік желілер арқылы жүзеге асырылады.
Мектепке дейінгі ұйымдарға бармайтын балаларға мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту мәселелері бойынша консультациялық көмек көрсету мақсатында балабақшалар мен мектептердің шағын орталықтары жанындағы кеңес беру пункттері базасында педагогикалық сүйемелдеу жүзеге асырылады.
– Осы кеңес беру пункттері туралы және жалпы мектепке дейінгі кезеңде балаларды тәрбиелеу мен оқытуда ата-аналардың қолдауы туралы толығырақ айтып беріңізші.
– Отбасылық жағдайда ата-аналар, негізінен аналар, балаларды тәрбиелеу, оқыту, дамыту, дамытуды түзету мәселелері – гигиеналық процедураларды қалай үйрету керек, сөйлеуді қалай дамыту және сөздік қорын толықтыру қажет, салауатты әдеттерді қалай дұрыс қалыптастыру керек, күн тәртібі және тағы басқа мәселелер бойыншақиындықтарға тап болады.
Балабақшалар мен мектептер жанындағы кеңес беру пункттерінде мектепке дейінгі тәрбие және оқытумен қамтылмаған балалардың ата-аналарына тәрбиеші-мамандар, логопедтер, қазақ тілі мұғалімдері, психологтар, медицина қызметкерлері және т.б. көмек көрсетеді.
Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің деректері бойынша
республикада 2,2 мың кеңес беру пункті жұмыс істейді, оның ішінде 1,5 мыңы – балабақшаларда, 700-і-мектептерде. Кеңес беру қызметтерін 3 мыңнан астам педагог жүргізеді.
Ата-аналарға ақпараттық білім беру және білім беру – баланың сау және аман-есендамуы алғышарттарының бірі.
Қазір Қазақстанда Minderoo (Австралия) қорымен «Thrive by five» («Беске дейін үлгеру») бірлескен жобасы ілгерілеуде. Жоба шеңберінде 0-6 жас аралығындағы даму және күтім кезеңдеріне қатысты ата-аналардың хабардарлығын арттыру және практикалық білімдерін арттыру бойынша мобильді қосымша әзірленуде. Мобильді қосымша ата-аналарға 2024 жылдың мамырынан бастап қол жетімді болады.
Сондай-ақ, ЮНИСЕФ пен ҚР Үкіметі арасындағы ынтымақтастықтың 2025 жылға дейінгі халықаралық бағдарламасы шеңберінде ведомствоаралық жұмыс тобының құрамындағы мектепке дейінгі білім беру сарапшылары 6-7 жасқа дейінгі балалардың даму және мониторинг кезеңдеріне қатысты ата-аналар (қамқоршылар) мен мамандардың хабардарлығын арттыру және практикалық білімін арттыру стратегиясын әзірлеумен айналысады.
Ақпараттық кеңістікті кеңейту және интернет-ресурстарды пайдалану халықтың кеңінен хабардар болуын және балалардың ерте дамуы мәселелері бойынша ата-аналардың білім беру сапасын арттыруды қамтамасыз етеді.
– Балабақшаға баратын мектеп жасына дейінгі баланы тәрбиелеуге қатысты ата-анадан не талап етіледі?
– Балаларды толыққанды дамыту және тәрбиелеу үшін отбасы мен мектепке дейінгі ұйымның күш-жігерін біріктіру қажет.
Білім беру жүйесінің алдында тұрған міндеттер оқу-тәрбие процесінің нәтижелілігі үшін ата-аналардың жауапкершілігін арттыруды көздейді.
Балаларды дамыту, тәрбиелеу және оқыту процесіне ата-аналарды тарту мәселелері ата-аналардың педагогикалық мәдениетін арттыру арқылы шешілетін болады.
Ағымдағы жылдың 24-25 тамызында Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту мәселелері жөніндегі тамыз кеңесінің панельдік секциясында отбасы мен мектепке дейінгі ұйымның балаларды тәрбиелеудегі ынтымақтастығы мәселелері қаралды.
Ата-ананың өзінің баласын жақынырақ тану, оны басқа, жаңа ортада көру, мұғалімдермен қарым-қатынас жасау мақсатында ата-аналармен жұмыста ата-аналармен бейресми байланыс орнатуға, олардың назарын мектепке дейінгі ұйымға аударуға бағытталған тренингтер, семинарлар, «игі істер күндері», ата-аналардың қатысуымен педагогикалық кеңестер, ата-аналар конференциялары, дәстүрлі емес қарым-қатынас формалары түрінде өтетін ата-аналар кездесулерінің жаңа форматтары қолданылады.
– Ағымдағы жылы жан басына шаққандағы қаржыландыру көлемі ұлғайды ма?
– Қазіргі уақытта Мемлекет басшысының 2022 жылғы 1 қыркүйектегі Қазақстан халқына Жолдауын орындау шеңберінде Министрлік Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды жан басына шаққандағы нормативтік қаржыландыру әдістемесіне педагогтердің жалақысын 30%-ға арттыру, сондай-ақ міндетті медициналық сақтандыру қорына әлеуметтік салық және әлеуметтік аударымдар мен жұмыс берушінің аударымдары коэффициенттерін өзектендіруге қатысты түзетулер енгізуде.
– Қазіргі уақытта балабақшалар ұсынатын қызметтердің сапасын жақсарту бойынша қандай бағдарламалар іске асырылуда? Мектепке дейінгі ұйымдардың басшыларына қандай талаптар қойылады?
– Қазақстан Республикасының мектепке дейінгі, орта, техникалық және кәсіптік білім беруді дамытудың 2023-2029 жылдарға арналған тұжырымдамасында мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту сапасын бағалау критерийлері айқындалған:
– қолданыстағы нормативтік актілердің нормалары мен талаптарын сақтау;
– оқу бағдарламасының міндеттерін сапалы іске асыру;
– педагогтердің құзыреттілігінің жоғары деңгейі;
– пәндік-дамытушы ортаның қолжетімділігі;
– мектепке дейінгі ұйымның материалдық-техникалық жарақтандырылуы;
– балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
– ата-аналардың тәрбие мен оқыту процесіне қатысуы.
Баланың танымдық, физикалық, әлеуметтік және эмоционалдық дамуын қолдау үшін кешенді тәсілді көздейтін Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды дамыту моделі іске асырылуда. Тәрбие мен оқыту баланың бастауыш мектепте оқуы және қоғамда әлеуметтенуі үшін қажет негізгі өмірлік дағдыларын дамытуға бағытталған.
Модельді іске асыру шеңберінде министрлік мектепке дейінгі білім берудің мазмұнын жаңарту, оның ішінде тәрбие-білім беру процесін реттейтін нормативтік құқықтық актілерді жаңарту бойынша жұмыс жүргізді.
ҚР Білім министрлігінің Балаларды ерте дамыту институты ECERS халықаралық шкаласының құралдарын қолдана отырып, мектепке дейінгі ұйымдарда тәрбие мен оқыту сапасының деңгейін зерттеуді жүзеге асырды,
осы шкаланың өлшемдерін енгізу бойынша білім беруді басқару органдарымен, мектепке дейінгі ұйымдардың ұжымдарымен ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізді.
Мектепке дейінгі ұйымдардың қызметін өзін-өзі бағалауды жүргізу мақсатында осы критерийлер өңірлерде ағымдағы жылдың қыркүйегінен бастап енгізіледі. Олар келесі компоненттерді қамтиды:
– құрылымдық сапа (мектепке дейінгі ұйымды ұйымдастыру және жобалау; ішкі кеңістіктің ұйымдастырылуы, қолжетімділігі мен қауіпсіздігі; педагогтердің білім және кәсіби шеберлігінің деңгейі; дамытушы бағдарламалардың мазмұны мен сапасы);
– тәрбие-білім беру процесінің сапасы (педагогтың балалармен, балалармен бір-бірімен тиімді өзара іс-қимылы; күтім мен дамуды интеграциялау, режимдік сәттердің мүмкіндіктерін пайдалану; педагогтың нәтижелі тәжірибесі; отбасын тәрбие-білім беру процесіне тарту, отбасымен өзара іс-қимылда тиімді тәжірибені пайдалану);
– нәтиженің сапасы (балалардың әл-ауқаты, олардың құқықтарын қорғау; эмоционалды, моральдық, психологиялық жайлылықты өлшеу; ақыл-ой дамуы; балалардың денсаулығы; мектепте оқуға дайындық; ата-аналардың қанағаттануы).
Мектепке дейінгі ұйымның басшысы ҚР БҒМ 2009 жылғы 13 шілдедегі № 338 бұйрығына сәйкес біліктілік сипаттамаларына сәйкес келуге тиіс, яғни ақпараттық-коммуникативтік дағдыларды меңгеруге, инновациялық әдістемелер мен технологияларды, экономика және еңбек заңнамасының негіздерін білуге, компьютерлік сауаттылықты меңгеруге тиіс. Мектепке дейінгі ұйымның басшысы лауазымына тағайындау ол қойылатын біліктілік талаптарына сәйкес келген жағдайда жүзеге асырылады.
2021 жылдан бастап білім беру ұйымдарын, оның ішінде мектепке дейінгі ұйымдарды мемлекеттік аттестаттау рәсімі енгізілді, ол білім беру сапасын бағалаудың маңызды құралы болып табылады.
Бес жылдың ішінде барлық мектепке дейінгі ұйымдарды аттестаттаумен 100% қамту жүзеге асырылады, бұл мектепке дейінгі білім беру қызметінің сапасы мен сапа көрсеткіштеріне оң әсерін тигізеді.
2026 жылға қарай мектепке дейінгі білім беру сапасын тәуелсіз ұлттық бағалауды енгізу жоспарлануда.
Осы шаралардың барлығы мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың сапасын арттыруға мүмкіндік береді.
– Балабақшалардың инфрақұрылымын жақсартуды кім және қалай қаржыландырады және жүзеге асырады? Қазіргі уақытта мемлекеттік балабақшаларда жайлылық пен қауіпсіздік деңгейін арттыру үшін қандай нақты шаралар қабылдануда?
– Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңына сәйкес, білім беру ұйымдарын материалдық-техникалық қамтамасыз ету, жарақтандыру және жабдықтау білім беру ұйымдарының құзыретіне жатады (43-бап). Бұл мәселені жергілікті атқарушы органдар да бақылайды. Білім беру ортасы мен білім беру процесіне арналған шығындар жан басына шаққандағы нормативтік қаржыландыру шеңберінде көзделген.
Қауіпсіз пәндік-дамытушылық білім беру ортасын ұйымдастыру мақсатында мектепке дейінгі ұйымдарды жарақтандыру нормалары қайта қарастырылды. Мектепке дейінгі ұйымдарда қауіпсіз жағдайлар жасау тұрғысынан мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуға мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыруға қойылатын талаптар күшейтілді.
Министрлік сондай-ақ ««Жайлы мектеп» жобасына ұқсас мектепке дейінгі ұйымдардың инфрақұрылымын жақсарту мәселесін пысықтауда, онда барлық кеңістік балаларды дамыту үшін пайдаланылатын болады.
Қазіргі таңда министрлік тарапынан атқарылып жатқан нақты іс-шараларға келсек, біріншіден, санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды, өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтауға қойылатын талаптарды, дабыл түймесінің, ТЖ туындаған кезде автоматты хабарлау жүйесінің, бейнебақылау камераларының, ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың білім алуы үшін арнайы жағдайлардың болуын күшейту жөнінде шаралар қабылданды.
Екіншіден, жиһазбен және жабдықтармен жабдықтауға, әдістемелік және дидактикалық материалдарға қойылатын талаптар жаңартылды.
Үшіншіден, балалардың мүдделері жөніндегі орталықтарды ұйымдастыруды ескере отырып, пәндік даму ортасын құруға және жетілдіруге қойылатын талаптар әзірленді.
Бұл талаптар тек мемлекеттік қана емес, сонымен қатар жекеменшікбалабақшаларға да қойылады.
Білім беруді басқару органдарының, меншік нысанына қарамастан мектепке дейінгі ұйым басшысының міндеті – балалар үшін барынша қолайлы және қауіпсіз жағдайлар жасау, олардың болу кеңістігін заманауи және көпфункционалды жабдықтармен жарақтандыру.
Осы мақсатта жыл сайын Білім беру ұйымдары педагогтарының тамыз кеңесі шеңберінде министрлік, өңірлердегі білім беруді басқару органдары бірнеше баспалардың, интерактивті жабдықтардың, көпфункционалды жиһаздардың, ойыншықтар мен ойындардың, соның ішінде авторлық және электрондық жәрмеңкелерін, заманауи әдебиеттер мен оқу-әдістемелік кешендердің көрмелерін ұйымдастырады.
– Балалардың балабақшаларда болуының психологиялық жайлылығы мен қауіпсіздігі туралы мәселе өткір тұр, біз бәріміз балаларға, тіпті ерекше балаларға қатысты сорақы жағдайлардың орын алғандығын туралы естідік. Балабақшаларда балаларға қатысты зорлық-зомбылықты болдырмау үшін қандай жұмыстар атқарылуда?
– Заңнамаға сәйкес тәрбиешілердің қызметін бақылауды мектепке дейінгі ұйымның басшысы жүргізеді, оның ішінде ол балалардың болуының қолайлы және қауіпсіз жағдайларын қамтамасыз етуге жауапты болады.
Министрлік Балалардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша тәуекелдердің интерактивті картасын әзірлейтін болады. Ол ресми статистика деректерінің ғана емес, құқық қорғау органдары ескермейтін ақпараттың да болуын көздейді.
Мәселен, тәуекел картасында тәрбиеленушілерді қорқыту фактілері және құқықтық, психологиялық-педагогикалық, медициналық және әлеуметтік көмек көрсету жөніндегі мүдделі мемлекеттік органдардың іс-әрекеттері туралы ақпарат болады. Тәуекел картасының деректері негізінде әрекет ету және шаралар қабылдау бағдарламасы әзірленетін болады.
Бұдан басқа, тәрбиеленушілерді психологиялық қолдау және ата-аналар мен педагогтарға кеңес беру мақсатында мектепке дейінгі ұйымдарда психологиялық қызметтің жұмыс істеуі жөніндегі нормативтік құқықтық құжаттарға толықтырулар енгізілді.
– Мінсіз балабақша – ол қандай болады?
– Менің түсінігімде, балабақша – бұл баланың игілігі үшін жасалған махаббат, түсіністік және жайлылық аумағы.
Мектепке дейінгі білім беру саласында қабылданып жатқан барлық қадамдар баланың үйлесімді дамуына және балалық шақты бақытты өткізуіне барынша жағдай жасайды деп санаймын.
– Наталья Васильевна, тұшымды, толық жауап бергеніңіз үшін рахмет, алға қойған мақсаттарыңызға жетуіңізге тілектеспіз!
Әңгімелескен
Вероника КОРЕШКОВА